„Ča načirla so ačhľom Romňaha, somas terno eňa the deše beršengro zakamado manuš. Sar demadža avri o dujto mariben, geľom ki o partizana. Leperav mange sar somas barikano pre oda kaj me, Rom, som partizanos he džav le gadženca le Ňemcen, le fašisten te tradel avri. Šoha nabisterava so dikhľom so predžidžiľom, so kernas o Ňemci le Romenca.

Dikhľom sar murdaren he viľinen le Romen. Calone fameľijen jekhvar he le čhavorenca. Leperav mange, kaj sar o Roma sovnas ta o Ňemci pro soviben labarnas len upre he le kherenca. Sar o Roma denašelas he le čhavorenca avri andal o khera so labonas, ta o Ňemci len savoren viľinenas u mek paš oda asanas.
Sar kamenas o Ňemcike slugadža te pijel, te bavinel pes, ta akor avenas ki o Roma vaš o lavutara. Jekhvar rači pes ačhľa kaj avle vaš jekh romano primašis. Savore andro kher sovnas, mušinde te uščel upre he o cikne čhavore, lengro dad bašavlas, o čhavore mušinenas te khelel, o Ňemci pijenas e thardži the bavinenas pes, asanas. Paľis zgvaľcinde le romeske la romňa he viľinde calo romano fajtos andro kher. Mek aňi džviri kada bi nakerdehas so jon.“
Andre jekh cikno gavoro paš o Mikulašis bojinlas miro bačis jekhetane le Rusenca.
„O Roma bešenas paš o veš dur le gavestar. Has baro šil, o jiv has dži tel o kľončki. Avľom ke lende pro liži te phenel lenge kaj jekha oraha pes te richtinen, tates pes te uren he le čhavoren, telen peha chaben bo amen o partizana len kamahas te garuvel anglo Ňemci andro veš kaj len le Romen te namurdaren. He avka has, ľigendžam len andro veš he odoj len garudžam. Amen o partizana užarahas pro Ňemci. Rači has husto muchľi u o Ňemci avenas pro graja u sakoneste has jekh bandaska benzinos. Avle ki o romane koľibi he čhivnas pro khera o benzinos u paľis podlabarde. O koľibi labonas sar papira, aľe sar dikhľe o Ňemci kaj andro khera ňiko nane, bares choľisaľile he viľinenas andro luftos. Amen o partizana viľinahas andre lende. But Ňemcen viľindžam, aľe he jon amen. Man viľinde andre pravo lopatka.“
O bačis pašľolas andre špitaľa Ružomberkoste. Sar les premukle ta mušindža te džal ki o Perješis, odarik ki o Vrutki odoj bojinenas le Ňemcenca. Kajča le bačis nahas bacht. Chudle les o Ňemci u bičhade les andro taboris pre buči andre Ňemciko andro foros, Rudolfstadt.
„Dikhľom pre mre vlastne jakha sar o romane daja nadaranas le Ňemcendar sar braninenas peskre čhavoren. Aľe paľis len he avka viľinde. Andro taboris mernas bokhatar, dživeseste šov až deš manuša. Leperav mange sar jekhvar avľam andal e baňa strapimen, marde, melale, bokhale. Chudľam čepo chabenoro, androda avľas jekh fašistas asabnaha he phučľas. Ko pes kamel te landžarel? Amen savore sar diľine vičinahas me, me! O Ňemcos bares choľisaľiľa he chudľa vika te kerel kaj savore našči džas, bo ko paľis kerla andre baňa. Naachaľiľam leske. O Ňemcos iľas avri ča šove manušen, diňas len ručňikos, sapuňis he amen ostatna lenge zavidzinahas. Aľe samas rade, bo mišľinahas kaj amen džaha tajsa te landžol. Šov džene gele le Ňemcoha andre aver kher u amen paľis pes dodžanľam kaj uštarde ča pro prahos u pele tele andre plinovo komora. Imar ňigda šoha pale naavile.
Man has bari bacht. Somas terno he zoralo. Pačavas Devles u kamavas te dživel he te visarel man pale ki a miri romňi, Marijanka. Ki a miro fajtos avľom khere andro berš 1946.
Adadžives som imar phuro, but bisterdžom, aľe pre koda so predžidžiľom nabisterava šoha.“ Renata Č., 12 let, Brno
Do romštiny přeložil Gejza Horváth